Schreeuwen om cultuur

 Als kind was ik diep onder de indruk van de schreeuw van Munch . Ik weet niet precies wat me aantrok; de wanhoop, de eenzaamheid, het desolate landschap? Ik groeide op als vrolijk kind in een beschermd milieu en toch trok dit schilderij me steeds weer naar zich toe.

Kunst, goede kunst,  leert je iets over jezelf en kan je wereldbeeld doen kantelen. Kunst kan mensen sterk maken en kunst kan verschil maken in de samenleving. Zowel subsidie geven als boeken verbranden getuigt van dat besef. Boeken werden verbrand om te voorkomen dat  mensen vrij worden zodat zij zich niet meer laten onderdrukken. Subsidie wordt gegeven om zoveel mogelijk mensen te laten participeren, basisvoorzieningen in stand te houden, economische effecten te stimuleren, citybranding te versterken , ruimte aan vernieuwing te geven en nog veel meer.

Vandaag schreeuwen we om cultuur. Maar wat bedoelen we dan? Schreeuwen we om subsidie te behouden? Ik hoop dat die schreeuw fundamenteler is bedoeld. Goede kunst komt voort uit noodzaak, met of zonder subsidie.
Kunst heeft een vruchtbare bodem nodig en draagt bij aan een vruchtbare bodem voor een fatsoenlijke en vitale samenleving. Kunst moet toegankelijk zijn voor iedereen, ook als je er niet van huis uit kennis mee maakt. En zoals topsport helpt om elk kind aan het sporten te krijgen, zo laat Gergiev ons voelen wat kwaliteit en  inzet en ambitie is.

De kaalslag in de cultuursector is gruwelijk en onevenredig. Het heeft de geur van wraak op een vermeende elite en makkelijk scoren omdat 'alles van waarde weerloos' is. Maar laat de schreeuw om cultuur meer zijn dan belangenbehartiging. Ik hoop op het begin van een nieuwe visie op de plek van kunst en cultuur in de samenleving en hoe zich dat verhoudt tot het collectief belang. En omdat ik geloof in de democratie zou die schreeuw het einde van de onverschilligheid in kunnen luiden en het begin van een nieuwe politiek

Mijn eerste begroting

Om vijf uur vrijdagochtend steek ik de sleutel in het slot; eindelijk thuis. Bijna twintig uur vergaderen, ca 130 moties, ca 30 amendementen en een meerderheid van de Raad die de begroting vaststelt.

Terwijl het langzaam licht wordt, vraag ik me af waarom ik niet tevreden ben. Als wethouder financiën heb ik gedaan wat mij is opgedragen; bezuinigen tot een totaal van 255 miljoen per jaar. Ik ben overtuigd van de noodzaak om te bezuinigen; als er minder geld binnenkomt, moet je nu ingrijpen en niet wachten tot je kinderen de schuld moeten betalen.. Ik weet zelfs zeker dat we de juiste keuzes hebben gemaakt; investeren in talent en ondernemen, bezuinigen op de eigen organisatie en vermindering van een aantal subsidies. We bezuinigen op degenen die zich zelf kunnen redden en houden vast aan hulp voor degenen die niet voor zichzelf kunnen zorgen.

En toch knaagt het die nacht na het begrotingsdebat. Het leek in het debat alsof de pijn van de bezuiniging alleen terecht kwam bij Blijdorp, terwijl de waarheid is dat er drie keer zoveel wordt bezuinigd op de individuele voorzieningen voor mensen die niet meer op eigen kracht mee kunnen doen in de samenleving. Het leek alsof het opschorten van de overkapping van de ’s Gravendijkwal een misdaad tegen de bewoners was, die ons zelfs een motie van afkeuring opleverde van SP en LR. De werkelijkheid is dat er zelfs niet genoeg geld is om te investeren in de Binnenstad en Stadshavens, wat plekken zijn waar Rotterdam met goede investeringen economisch sterker van wordt. De werkelijkheid is bovendien dat investeringen in Zuid nog lang niet genoeg zijn om ervoor te zorgen dat als je op Zuid geboren wordt, je kansen net zo groot zijn als wanneer je in Kralingen ter wereld komt. De werkelijkheid is dat mensen op Zuid nog altijd korter leven en dat er op Zuid meer babysterfte is omdat mensen er armer zijn en minder onderwijs hebben gekregen en meer stress hebben.

Als de krant in de bus valt, besluit ik eindelijk te gaan slapen. Ik denk niet dat ik wethouder financiën wil zijn in rijke tijden. In moeilijke tijden doet het ertoe welke keuzes je maakt, wie de last moet dragen en wie je uit de wind houdt. Daarom is het goed dat wij als PvdA die verantwoordelijkheid op onze schouders hebben genomen. Als ik mijn hoofd op mijn kussen leg, begrijp ik eindelijk waarom ik niet tevreden ben: bij bezuinigen hoort geen tevredenheid maar verantwoordelijkheid